“Thời đại của AI Vật lý đã đến!” Với tuyên bố này tại CES 2025, nhà sáng lập NVIDIA Jensen Huang đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực AI và robot, đưa chúng trở thành tâm điểm chú ý của ngành công nghệ trong năm nay.
P.K. Tseng, Quản lý Nghiên cứu tại TrendForce, nhận định rằng so với các robot đồng hành được giới thiệu vào năm ngoái, CES 2025 đã展示các robot được thiết kế cho ứng dụng thương mại hoặc tích hợp chặt chẽ vào cuộc sống hàng ngày, phù hợp cho sử dụng trong gia đình. Những robot này bao gồm các robot đa năng có khả năng làm sạch hồ bơi và tạo kết cấu bề mặt trên các tòa nhà. Tseng kỳ vọng rằng trong năm nay, các robot hoàn thiện và thực tế hơn sẽ bắt đầu xuất hiện để phục vụ cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, bài phát biểu quan trọng của Giám đốc điều hành NVIDIA Jensen Huang tại CES năm nay đã nhấn mạnh nhiều lần về tầm quan trọng của robot, đồng thời cho thấy việc mang đến cho người tiêu dùng trải nghiệm thực tế với công nghệ này sẽ là trọng tâm chính trong năm 2025.
Thời đại của AI Vật lý: Robot ngày càng “Giống con người” hơn
Khi công nghệ AI tiếp tục phát triển, TrendForce dự báo rằng thị trường toàn cầu cho các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trong ngành robot – bao gồm huấn luyện AI và các giải pháp AIGC (Nội dung do Trí tuệ Nhân tạo Tạo ra) – sẽ vượt mốc 100 tỷ USD vào năm 2028, với tốc độ tăng trưởng hàng năm kép đạt 48,2% từ năm 2025 đến 2028.
Công nghệ AI, vốn gắn bó chặt chẽ với robot, sẽ là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp robot.
Trong bài phát biểu tại CES năm nay, Jensen Huang đã nhấn mạnh sự phát triển vượt bậc của công nghệ AI trong 12 năm qua. Ông chỉ ra rằng sau khi trải qua ba giai đoạn lớn – AI Nhận thức, AI Tạo sinh, và AI Chủ động – chúng ta hiện đã chính thức bước vào thời đại “AI Vật lý”. Trong giai đoạn này, AI sẽ có khả năng trò chuyện, suy nghĩ và vận hành một cách tự chủ.
Tseng đưa ra một ví dụ: các video do AI tạo ra trước đây thường có đồ họa bắt mắt nhưng thiếu tính thực tế vật lý. Chẳng hạn, với yêu cầu “tuyết dưới ánh nắng chói chang”, AI có thể tạo ra một cảnh đẹp với mặt trời và tuyết, nhưng bỏ qua thực tế rằng tuyết sẽ tan chảy. Khi công nghệ chuyển hướng sang lĩnh vực AI Vật lý, các phản hồi và kết quả được tạo ra sẽ trở nên tự nhiên và thực tế hơn. Nói cách khác, cách suy nghĩ và hành vi của robot sẽ ngày càng “giống con người”.
Khi Nguồn Dữ liệu Thực tế để Huấn luyện AI trở nên Hạn chế, Làm sao để AI Tự Suy nghĩ?
Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk, tin rằng việc huấn luyện AI đã khai thác hết toàn bộ tri thức mà nhân loại tích lũy cho đến nay, với cột mốc này được xác định vào năm ngoái (2024). Do đó, ông cho rằng dữ liệu tổng hợp sẽ là con đường phía trước.
Tseng giải thích rằng dữ liệu tổng hợp được tạo ra một nửa từ thực tế và một nửa từ quá trình huấn luyện AI. Khi huấn luyện robot xử lý các khối lượng 10 kg hoặc 20 kg, đây là những tình huống có thật trong thực tế. Tuy nhiên, với các nhiệm vụ liên quan đến khối lượng từ 100 đến 200 kg hoặc các tình huống thời tiết khắc nghiệt như lốc xoáy hay sương mù dày đặc – vốn khó gặp trong thực tế – dữ liệu tổng hợp sẽ được sử dụng để huấn luyện robot.
Do đó, NVIDIA đã giới thiệu nền tảng Cosmos World Foundation Model (WFM) tại CES 2025 để hỗ trợ robot trong việc huấn luyện sơ bộ và mô phỏng. Nền tảng này giúp robot hiểu rõ hơn về các đặc điểm, logic, quan hệ nhân quả và trọng lực của thế giới vật lý. Với những khái niệm cơ bản này, robot có thể bắt đầu “suy nghĩ” và xác định các phản hồi phù hợp cùng lý do đằng sau các sự kiện.
Tseng cho rằng robot cần nhiều tương tác hơn với con người để hành xử thực tế hơn ở các giai đoạn sau. Điều này đòi hỏi các mô phỏng sâu rộng ở giai đoạn đầu, từ đó nâng cao hiệu quả và sự tích hợp của robot đồng hành và robot hình người.
Robot Hình người Trỗi dậy: Cơ hội nào cho các Công ty tại Đài Loan?
Về cơ hội cho các công ty tại Đài Loan, Tseng tin rằng hòn đảo này sở hữu các nhà sản xuất tương ứng cho mọi thứ, từ pin, bộ truyền động khớp, cảm biến ra quyết định đến tay robot. Ngành công nghiệp robot của Đài Loan cung cấp giải pháp toàn diện cho hệ thống robot hình người. Chẳng hạn, công ty Solomon đã đầu tư từ lâu vào thị giác máy. Trong khi các công ty khác tập trung vào thị giác 2D, Solomon đã tiên phong phát triển thị giác 3D, mang lại lợi thế và cho phép tùy chỉnh linh hoạt.
Các công ty tại Đài Loan đã tham gia sớm vào việc sản xuất các bộ phận truyền động như vít bi, vít dẫn và thanh dẫn tuyến tính. Tseng lưu ý rằng Hiwin đang thống trị thị trường các bộ phận truyền động. Ngoài tay nghề xuất sắc, ngành công nghiệp robot của Đài Loan còn có khả năng tùy chỉnh cao trong cả thị giác máy và các bộ phận truyền động. Nhìn chung, sự linh hoạt, năng lực kỹ thuật và hiệu ứng cụm của ngành robot Đài Loan có thể đáp ứng nhu cầu của các khách hàng lớn.
Với vị thế dẫn đầu toàn cầu trong sản xuất điện tử, ngay cả Jensen Huang cũng thừa nhận rằng Đài Loan sẽ tận dụng được những cơ hội lớn từ làn sóng phát triển AI tiếp theo (tức AI Vật lý). Huang khẳng định sức mạnh của chuỗi cung ứng Đài Loan.
Tseng nhấn mạnh thêm rằng, khách quan mà nói, ngành robot sẽ không áp dụng mô hình sản xuất hàng loạt quy mô cố định trong giai đoạn đầu. Thay vào đó, sản xuất sẽ được điều chỉnh dựa trên nhu cầu cụ thể. Các công ty tại Đài Loan không chỉ có khả năng sản xuất linh hoạt cao mà còn sở hữu chuỗi cung ứng hoàn chỉnh cho ngành robot, bao gồm bộ điều khiển vi mô, vít bi hình chữ T, bánh răng và các bộ phận cơ khí. Trên đảo, có những nhà sản xuất chuyên sâu trong từng phân khúc của chuỗi cung ứng, đảm bảo lợi thế rõ ràng từ nền tảng kỹ thuật và công nghệ vững chắc.
Thiếu hụt và Chi phí Lao động Cao khiến Việc Phát triển Robot trở nên Cần thiết
Jensen Huang của NVIDIA đã mạnh dạn dự đoán rằng công nghệ “robot đa năng” sẽ phát triển mạnh mẽ trong thập kỷ tới. Tseng lưu ý thêm rằng do sự thay đổi trong cấu trúc dân số, robot đã trở thành một giải pháp thay thế không thể thiếu cho lao động con người. Hiện nay, robot hình người chủ yếu được áp dụng trong các ngành có nhu cầu cao và đủ vốn, như hoạt động sản xuất và nhà máy thông minh. Một số công ty đã bắt đầu triển khai robot trong lĩnh vực ô tô và logistics. Ví dụ, robot Apollo của Apptronik đang được GXO và Mercedes sử dụng, trong khi Digit – robot hình người hai chân của Agility Robotics – đã thu hút sự chú ý của Amazon và đang được quảng bá tích cực đến các gã khổng lồ công nghệ khác.
Tseng cũng chỉ ra rằng lĩnh vực y tế sẽ trở thành một khu vực quan trọng cho sự phát triển của robot hình người. Khi nguồn nhân lực ngày càng khan hiếm và chi phí lao động tăng cao, robot được kỳ vọng sẽ giảm bớt áp lực cho nhân viên điều dưỡng bằng cách hỗ trợ các công việc như vận chuyển mẫu xét nghiệm và báo cáo. Hiện nay, nhiều công ty tại Đài Loan đang đầu tư vào thị trường robot điều dưỡng. Cuối cùng, khi chi phí giảm xuống, robot đồng hành và chăm sóc sẽ có thể bước vào hàng triệu gia đình, dẫn đến sự tăng trưởng đáng kể.
Hiện tại, robot hình người đang đối mặt với các thách thức kỹ thuật và công nghệ trong các lĩnh vực như hiểu biết, ra quyết định và tương tác. Ngoài ra, còn có các vấn đề liên quan đến thu thập dữ liệu, an toàn, quyền riêng tư, đạo đức pháp lý và chi phí cao. Tuy nhiên, Tseng kỳ vọng những thách thức này sẽ dần được khắc phục. Khi chi phí giảm xuống mức thị trường chấp nhận được, việc sử dụng robot sẽ mở rộng vào cuộc sống hàng ngày, tạo ra vô số cơ hội kinh doanh.
Tseng tin rằng ngành công nghiệp robot sẽ đạt được sự tăng trưởng mạnh mẽ nhờ sự xuất hiện của xã hội già hóa, những tiến bộ công nghệ nhanh chóng và sự hỗ trợ từ các công ty công nghệ lớn. Dù việc áp dụng robot trên diện rộng sẽ cần thời gian, Tseng dự đoán rằng ngành robot sẽ chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc vào khoảng năm 2027-2028 khi các thách thức liên quan được giải quyết. Đến lúc đó, robot hình người có thể sẽ trở thành những ngôi sao sáng của ngành công nghiệp.
